Brońmy polskich przedsiębiorców – List otwarty polskiej branży zabawek i artykułów dla dzieci

Większość produktów dla dzieci, które zalewają europejski rynek spoza UE, nie spełnia wymogów bezpieczeństwa. Fot. Depositphostos.com

Publikujemy List otwarty polskiej branży zabawek i artykułów dla dzieci, który powstał w związku z masowym napływem towarów spoza UE za pośrednictwem azjatyckich platform sprzedaży online.

List Otwarty nr 2 został przekazany do przedstawicieli władzy państwowej z prośbą o przeczytanie i wysłuchanie opinii polskich przedsiębiorców oraz z prośbą o wsparcie w ochronie polskich przedsiębiorców przed upadłością firm. Przekazano do:

Ministerstwa Rozwoju i Technologii
UOKIK
Europarlamentarzystów z Komisji IMCO
Europarlamentarzystów z Komisji ENVI
Ministerstwa Finansów
Krajowej Informacji Skarbowej
Krajowej Administracji Skarbowej
Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorstw
Redakcji branżowych

Polskie Stowarzyszenie Branży Zabawek i Artykułów Dziecięcych poinformowało o pierwszym sukcesie akcji: po otrzymaniu Listu Otwartego europosłanka Kamila Gasiuk-Pihowicz rozpoczęła działania w Europarlamencie i w mediach społecznościowych, opisując sytuację branży, m.in. podczas spotkania „Suwerenność na jednolitym rynku cyfrowym – przesłuchanie grupy EPP”, które odbyło się 11.09 w siedzibie Europarlamentu w Brukseli. Relację ze spotkania można obejrzeć tutaj.

List otwarty polskich przedsiębiorców związanych z branżą zabawek i artykułów dziecięcych
do organów władzy państwowej i unijnej, opinii publicznej oraz mediów.

Dotyczy napływu towarów spoza Unii Europejskiej za pośrednictwem platform sprzedaży online.

Szanowni Państwo,

Sytuacja polskich przedsiębiorców w ostatnich miesiącach pogarsza się dramatycznie z powodu masowego napływu produktów sprzedawanych w naszym kraju, a w zasadzie w całej Unii Europejskiej, przez azjatyckie internetowe platformy sprzedażowe (przykładowo Temu, Aliexpress, Shein, Wish, Pandabuy).

Branża zabawek bardzo zmieniła się w ostatnich latach, jeśli chodzi o kanały sprzedaży. Pandemia oraz inflacja wpłynęły na olbrzymi rozwój sprzedaży internetowej, a konsumenci ze względu na trudną sytuację ekonomiczną częściej zaczęli poszukiwać produktów, które są dla nich przystępne cenowo. Konkurowanie na równych zasadach unijnych przedsiębiorców z tymi, którzy zdalnie spoza UE oferują produkty, stało się niemożliwe. Mamy do czynienia bowiem z sytuacją, w której olbrzymie ilości produktów nie tylko są stale oferowane w drastycznie niższych, praktycznie dumpingowych cenach, ale również dostarczane bezpośrednio z Chin w ciągu maksymalnie 9 dni za darmo, z możliwością darmowego zwrotu.

Na przedsiębiorcach unijnych oferujących zabawki ciąży coraz większa ilość obowiązków, np. w zakresie bezpieczeństwa, jakości, ochrony środowiska, których wykonanie powoduje, że cena produktu dla odbiorcy końcowego/konsumenta jest wyższa. Nie jest natomiast jasne, czy internetowi sprzedawcy spoza UE dostarczający zabawki bezpośrednio do odbiorcy końcowego/konsumenta spełniają te wszystkie obowiązki – zgodnie z prawem nie powinno się oferować produktów niezgodnych (źle oznakowanych, niebezpiecznych), ale w naszej ocenie żadna instytucja unijna ani polska nie kontroluje skutecznie na szeroką skalę pod kątem zgodności z wymaganiami bezpieczeństwa, jakości, ochrony środowiska produktów dostarczanych na podstawie zakupów prywatnych za pośrednictwem azjatyckich internetowych platform sprzedażowych. To powoduje, że towary unijnych przedsiębiorców stają się całkowicie niekonkurencyjne i prowadzi do upadku branży zabawek i artykułów dziecięcych, a co za tym idzie, utraty przez wielu pracowników miejsc pracy. Należy podkreślić, że wiele podmiotów w naszej branży to firmy rodzinne z bogatą tradycją, doceniane także na zagranicznych rynkach.

Ostatnie miesiące dostarczyły nam wielu informacji, które są zatrważające i wskazują na konieczność pilnej kontroli działalności azjatyckich internetowych platform sprzedażowych, jak Temu, Aliexpress, Shein, Wish, Pandabuy, jak też produktów na nich oferowanych.

Przede wszystkim pojawia się istotna wątpliwość, czy każdy produkt oferowany konsumentom w Polsce na w/w platformach jest zgodny z obowiązującymi przepisami, np. w przypadku zabawek sprawdzenia wymaga kwestia oznaczeń oraz zgodności z wymaganiami bezpieczeństwa. W opublikowanym raporcie Toy Industries of Europe (TIE) informuje o kontrolowanym zakupie 19 zabawek na internetowej platformie Temu, które następnie zostały poddane badaniom laboratoryjnym w UE – okazało się, że żadna z nich nie była legalnie sprzedawana w UE, a 18 stanowiło rzeczywiste zagrożenie dla bezpieczeństwa dzieci. Wielokrotnie sygnalizowaliśmy, że obecnie trwające prace nad rozporządzeniem w sprawie bezpieczeństwa zabawek (zastąpi dyrektywę ws. bezpieczeństwa zabawek), wbrew szumnym zapowiedziom nie wprowadzają żadnego rozwiązania, które realnie chroniłoby unijnych konsumentów przed napływem niebezpiecznych zabawek. Wprowadzenie cyfrowego paszportu produktu będzie kolejnym obciążeniem administracyjnym podnoszącym koszt wyprodukowania i wprowadzenia zabawek na rynek przez odpowiedzialnych przedsiębiorców. Nie będzie on natomiast barierą dla nieuczciwych firm i sprzedawców internetowych. Podobnie zaostrzenie przepisów chemicznych zwiększy koszty produkcji odpowiedzialnym przedsiębiorcom, ale nie będzie przestrzegane przez nieuczciwe firmy i sprzedawców internetowych. Niestety w naszej ocenie Unia Europejska zamiast polepszyć sytuację konsumentów i przedsiębiorców z własnego rynku, znacznie ją pogarsza. Naszym zdaniem planowane rozporządzenie doprowadzi do znaczącego wzrostu cen produktów oferowanych przez unijnych producentów i importerów oraz zwiększy tym samym atrakcyjność ofert tzw. online marketplace. W dalszym ciągu te produkty będą wchodziły na rynek europejski.

Działania wspomnianych platform mogą mieć wpływ na interesy przedsiębiorców mających siedzibę lub miejsce prowadzenia działalności w Polsce poprzez:

– wzrost liczby likwidowanych przedsiębiorstw, które nie wytrzymały nierównej konkurencji oraz przypadków przenoszenia działalności do innych państw, a to z kolei przyczynia się do potencjalnego wzrostu bezrobocia w wyniku likwidacji miejsc pracy,

– napływ ogromnych ilości produktów, które nie są kontrolowane na masową skalę,

– niewłaściwe przetwarzanie danych użytkowników aplikacji sprzedażowej.

Wyjaśnienia wymaga, czy platformy te stosują techniki manipulacyjne w celu nakłonienia konsumentów, aby wydawali jeszcze więcej. Przykładowo w Temu konsumenci są zapraszani do gry (kręcące się koła fortuny), aby odblokować dodatkowe kupony i rabaty. Ponadto stwierdzono już, że platforma narusza nowy unijny akt prawny o usługach cyfrowych (DSA) m.in.:

– nie dostarcza konsumentom niezbędnych informacji o przedsiębiorcach i w związku z tym nie jest w stanie poinformować, czy produkt spełnia wymogi UE w zakresie bezpieczeństwa produktów;

– stosuje techniki manipulacyjne w celu nakłonienia konsumentów do wydawania większej kwoty,

– utrudnia zamknięcie konta w przypadku chęci opuszczenia aplikacji/konta.

Ponadto masowa ilość przesyłek spowodowała, że firmy kurierskie rezygnują z obsługi polskich przedsiębiorców lub nie są w stanie realizować ich przesyłek. Wymaga się zmiany umów ze względu na mniejszą ilość wysyłanych paczek. Niepokojące jest też zjawisko darmowej i szybkiej dostawy z Chin, niezależnie od wartości zamówienia. Obecnie przesyłki z Chin docierają do Polski w 9 dni (średnia dla ok. 70% przesyłek w Temu), nie jak kiedyś ponad 20 dni.

Z naszych obserwacji wynika, że np. platforma Temu masowo reklamuje się w mediach społecznościowych. Pojawia się tu wątpliwość, czy reklamy te są oznaczane zgodnie z zasadami wskazanymi przez UOKiK. Sprawdzenia wymaga, czy oferowane są rabaty lub umieszczane linki do ofert bez oznaczenia, że przekierowanie następuje na platformę spoza UE, co mogłoby wprowadzać konsumenta w błąd.

Aplikacje omawianych sklepów wymagają weryfikacji co do tego, czy są zagrożeniem dla danych osobowych i prywatności. Przeciwko Temu złożono już pozwy zbiorowe dotyczące prywatności, twierdząc, że uzyskuje dostęp do dosłownie całej zawartości danych w telefonie, a aplikacja zawiera niebezpieczne złośliwe oprogramowanie szpiegujące.

Z doniesień prasowych wiemy, że Francja opracowuje nałożenie opłaty na przesyłki z azjatyckich portali w celu ograniczenia zjawiska tzw. ultra fast fashion. Komisja Europejska po licznych skargach podobno przygotowuje projekt oclenia każdej takiej przesyłki. Jednak żadna z tych propozycji nie rozwiąże problemu, bo to nadal będą mniejsze obowiązki i koszty niż te, które ciążą na unijnych przedsiębiorcach, takie jak: rozszerzona odpowiedzialność producenta (ROP), ponoszenie kosztów transportu (w tym ubezpieczenia), przeprowadzanie badań i kontroli, sporządzanie deklaracji zgodności, docelowo rejestracja zabawek (a konkretnie unikalnego identyfikatora produktu i unikalnego identyfikatora operatora) w unijnym rejestrze. Skoro w przypadku zabawek bardzo rygorystycznie sprawdza się polskich przedsiębiorców, to należy z co najmniej taką samą starannością sprawdzać także podmioty spoza UE oferujące produkty naszym konsumentom. Należy także analogicznie traktować takie podmioty w sytuacji wykrycia braku zgodności z wymaganiami – polscy przedsiębiorcy muszą wycofywać niezgodne produkty z obrotu, zwracać koszty badań, ponosić koszty zamieszczania ogłoszeń w ogólnopolskiej prasie czy ponosić koszty utylizacji, podczas gdy podmioty spoza UE sprzedające produkty przez azjatyckie portale (ale także np. przez Amazon) – mają po prostu produkt usuwać z oferty portalu, jak wynika z unijnego rejestru produktów niebezpiecznych.¹

W związku z powyższym wzywamy do natychmiastowego podjęcia działań w celu ochrony polskich konsumentów i przedsiębiorców, zanim skutki będą tragiczne dla naszego zdrowia, bezpieczeństwa i gospodarki.

Podpisano:

4 Kidz Polska Sp. z o.o. ul. Cyfrowa 6 71-441 Szczecin
PM INVESTMENT GROUP Napert, Soszyński Sp. k., ul. Podkowy 18, 04-937 Warszawa
Tullo Katarzyna Abramczuk, ul. Olechowska 83, 92-403 Łódź
Tulilo® Sp. z o.o., ul. Wapienicka 4B, 43 – 382 Bielsko-Biała
Hipo P.G. Gołda Sp. j., Bieniewo Parcela 27 05-870 Błonie
QElements Lidia Wieteska-Mazur, ul. Obrońców Pokoju 41, 05-800 Pruszków
Norimpex Sp z o.o Sp.k., ul Osadnicza 35, 65-785 Zielona Góra
Czapska Sp. k., ul. Puławska 48, 05-500 Piaseczno
Alba Moli Sp. z o.o., Ul. Rzymska 4, Warszawa
EPEE Polska Sp. z o.o., al. Bohaterów Warszawy 15-16, 70-370 Szczecin
Eco and more Sp z o. o., ul. Widok 8, 00-023 Warszawa
ZABAWKARSTWO WOJCIECH BĄCZEK, UL.GDAŃSKA 80, 07-100 WĘGRÓW
ARTYK Sp. z o.o., ul. Zbąszyńska 3A, 91-342 Łódź
DUMEL Sp. z o.o. UL.MODULARNA 3A, 02-238 WARSZAWA
Z.P. Alexander. Piotr Pundzis, ul. Telewizyjna 19, 80-209 Chwaszczyno
KATHAY-HASTER , M.BRZOSTOWSKI, A.A.ŚLEBIODA SP.J., UL. SZEHEREZADY 31, 60-195 POZNAŃ
Roman Pilch Zakład Produkcyjno-Handlowy PLCH, ul. Fabryczna 36, 43-450 Ustroń
Euro-Trade Sp. z o.o. i Sp. k., ul. Łokietka 155; 31-263 Kraków
M&Z Sp. z o.o. , ul. Chwaszczyńska 131B, 81-571 Gdynia
Albis Mazur Sp. z o.o. (marka AKUKU), ul. Stawiszyńska 10/2, 62-800 Kalisz
ASKATO Sp. z o.o. Sp. k., ul. Klonowa 2, 62-002 Suchy Las
HEMAR Family Sp. z o.o. Sp. k., ul. Dworska 12, 42-233 Mykanów
Trefl SA, ul. Kontenerowa 25, 81-155 Gdynia
Wydawnictwo „Nasza Księgarnia”, ul. Apteczna 6, 05-075 Warszawa
Godan Spółka Akcyjna ul. Atlasowa 17,02-427 Warszawa
„JAWA” Wyszkowski Bartłomiej, ul. Graniczna 25A, Nowa Iwiczna, 05-515 Mysiadło
SWEDE Sp. z o.o. Sp.k., Wysogotowo, ul. Laurowa 18, 62-081 Przeźmierowo
Filip i s-ka Dromader spółka jawna, ul. Pojezierska 90, 91-341 Łódź
Firma Handlowa „Grażyna” Grażyna Marzec, ul. Krakowska 17, 33-113 Zgłobice
Mawapol Sp. z o.o., Szablowskiego 3/23, 30-127 Kraków
Firma Handlowa GUCIO, Gustaw Marzec, ul. Bronowicka 52/26, 30-091 Kraków
Deef A.J.Filip i J. Dulny Sp.J., Szczawno 6, 74-100 Gryfino,
B.est TOYS Polska, Agnieszka Lewicka-Łydek, ul. Daszyńskiego 10, 32-065 Krzeszowice
Babyono Sp. z o.o., ul.Kowalewicka 13, 60-002 Poznań
PHU ORSOLYA Urszula Guidon, ul. Wilsona 30, 42-202 Częstochowa
TOYKI S.C. Zofia Krajewska, Magdalena Szota, ul. Zachodnia 230, 32-048 Jerzmanowice
HarperCollins Polska sp. z o.o., ul. Domaniewska 34A, 02-672 Warszawa
Moje Bambino Sp. z o.o., ul. Graniczna 46, 93-428 Łódź
COBI FACTORY S.A., Ul. Wojska Polskiego 3, 39-300 Mielec
babee planet Dominika de Nisau, ul. Pokorna 2/1517, 00-199 Warszawa
Wader-Woźniak Sp. z o.o. ul. Rudna 30 42-530 Dąbrowa Górnicza
Firma Handlowa Panda Dorota Czeczelewska, Sidorska 117B, 21-500 Biała Podlaska
Toys Gallery Sp. z o.o., ul. Hlonda 10/u10, 02-972 Warszawa
Toys Gallery I Sp. z o.o., ul. Hlonda 10/u10, 02-972 Warszawa
Toys Gallery II Sp. z o.o., ul. Hlonda 10/u10, 02-972 Warszawa
Toys Gallery III Sp. z o.o., ul. Hlonda 10/u10, 02-972 Warszawa
Toys Gallery IV Sp. z o.o., ul. Hlonda 10/u10, 02-972 Warszawa
Panda Dystrybucja Sp. z o.o., Sidorska 117 B, 21-500 Biała Podlaska
Przedsiębiorstwo Handlowe Bartex, ul. Wiśniowieckiego 132, 33-300 Nowy Sącz
Firma Handlowa „Mały Robinson s.c. Monika Bartosz Szufa, ul. Wiśniowieckiego 132, 33-300 Nowy Sącz
Trifox Sp. z o.o. ul. Konwaliowa 21, 43-300 Bielsko-Biała
Michu Angelika Janczak, ul. Podgórna 22, 66-620 Gubin
P.H.U. Akcesbaby S.C, ul. Bukowa 8, 84-240 Reda
P.P.H.U. Tygrysek Paweł Trocki, ul. Bukowa 8, 84-240 Reda
Beppe Jolanta Marjańska, ul. Obr. Poczty Gdańskiej. 95, 42-400 Zawiercie
Canpol Sp. z o.o. ul. Puławska 430, 02-884 Warszawa, Biuro: Słubica B, ul. Graniczna 4, 96-321 Żabia Wola
NORIMPEX Sp. z o.o., ul. Osadnicza 35, 65-785 Zielona Góra
SABA Sp.J., A.Michalczyk, J.Ryczek, ul. Partyzantów 5, 44-300 Wodzisław Śląski
MoMi, ul. Kowalska 19, 60-663 Poznań
Przedsiębiorstwo „SCHEMAT” Marczak, Lewiński – Spółka Jawna, ul. Mickiewicza 6 E, 98-200 Sieradz
PHU Sidba Danuta Sinica Hurtownia Zabawek, ul. Hetmańska 10, 15-727 Białystok
U JANA Jarosław Kaczanowski Sp. Jawna, ul. Brzeska 29/31, 03-737 Warszawa
TM Toys Sp. z o.o. ul. Zbożowa 4B, 70-653 Szczecin
Muzeum Iluzji, ul. Gen Hallera 15, 84-120 WŁADYSŁAWOWO
E W E N T E X PW JOANNA JAROSZYŃSKA, UL. Kilińskiego 82, 22-400 Zamość
Firma JM Jacek Molęcki, ul. Zielona 2a, 62-006 Bogucin
Scandex, Małgorzata Kiszko, ul. Piłsudskiego 94, Łódź
Sychut Lesław EDUCO Centrum Pomocy Edukacyjnej, ul. Ochotnicza 6/5, 20-012 Lublin
P.H Wiki Karolina Stachowiak, ul. Jasna 8, 60 – 198 Poznań
PRO-eximp B. K. Piwko Sp.j., ul. Smocza 20a/62, 01-034 Warszawa
P.P.H.U. SUN-DAY ADAM SZAFAROWICZ, UL. KUTRZEBY 4, 99-400 Łowicz
SUN-DAY SP. Z O.O. SP.K., UL. SŁOMIŃSKIEGO 19/135, 00-195 Warszawa
Sklep Flamenco Dariusz Rożek, ul. Giełdowa 7d, 78-100 Kołobrzeg
Janusz Musioł Marko Spółka Komandytowa, ul. Rybnicka 2 D, 44-300 Wodzisław Śląski
Planeta Zabawek s.c. Małgorzata Kowalska Kamil Kowalski ul. Ks. Z. Trybowskiego 9/25, 85-796 Bydgoszcz
ICOM Poland Sp. z o.o. Sp. k, ul. Firmowa 8, 62-023 Robakowo (Gądki)
Novum Sp. z o.o., ul. Gnieźnieńska 2a, 12-100 Szczytno
Granna Sp. z o.o, ul. Jelinka 48, 01-646 Warszawa
Inovo Sp. z o.o. ul. Bolesława Chrobrego 1, 12-100 Szczytno
Derform Sp. z o.o., ul. Za Motelem 1 Sady, 62-080 Tarnowo Podgórne
Bumix-Bis Sp. z o.o., ul. Dojazdowa 3, 42-200 Częstochowa
Hencz Toys Ewa i Wiesław Hencz, Agnieszka Hencz, Katarzyna Hencz s.c. ul. Grunwaldzka 33, 91-337 Łódź
For Fun Marcin Czekanow, Os. Niepodległości 9/71, 31-861 Kraków
Melodyjka Anita Ciachla-Czekanow, Ul. Radzikowskiego65h/4, 31-315 Kraków
Bajo Wojciech Bajor, Kamionna 97, 32-732 Kamionna
ZPHU Jochymek Grzegorz, ul. Rajska 5, 32 – 048 Jerzmanowice
Edyta Kaliś Pekto, ul. Armii Krajowej 12, 32 – 300 Olkusz
Księgarnia Prim Małgorzata Opalska ul. Słomnicka 7, 32 – 043 Skała
Sagan Ryszard, ul. Pachońskiego 4a/48, Kraków
Firma Mada Magdalena Prochal Bosak, ul. Bałtycka 26/28, 31 – 214 Kraków
Klasa Ewa Dłużniak, ul. Mackiewicza 17, Kraków
F.H. Leszek Kozioł ul. Reja 19/55, 31 – 216 Kraków
FHU Panda ul. Daszyńskiego 1, Krzeszowice
P.H.U. Papirus os. Piastów 60A/21 31 – 625 Kraków
Księgarnia Karol Wierzbicki, ul. Wiśniowa 7, Wolbrom
F.H.U. Young Romuald Czamara ul. Kościelna 1, 33 – 380 Krynica
Owczyński i S-KA Paweł Owczyński ul. Lea 22A, 32 – 080 Kraków
JOINCO Polska Sp. z o.o. , ul. Cybernetyki 9, IRIS-B, 02-677 Warsaw
Smenet, Rynek 17, 32 – 065 Krzeszowice
Foxy Family Kamil Lisowski, Zagrody 28/1, 43-344 Bielsko-Biała
THM Group Sp. z o.o., ul. Ludwika Chmury 24, 35-213 Rzeszów
Story House Egmont Sp. z o.o., ul. Inflancka 4c, 00-189 Warszawa