Wojewódzkie inspektoraty Inspekcji Handlowej w Bydgoszczy, Krakowie, Łodzi, Opolu, Rzeszowie, Warszawie i Wrocławiu od stycznia do kwietnia 2025 r. sprawdziły oznakowanie 15 modeli artykułów do spania dla niemowląt – kokony, śpiworki i kosz Mojżesza. Dodatkowo eksperci w laboratorium sprawdzili ich parametry fizyczno-mechaniczne wpływające na bezpieczeństwo małych użytkowników.

Kontroli poddano 4 producentów, 1 hurtownię, 16 placówek detalicznych, w tym 4 sklepy wielkopowierzchniowe. 12 produktów pochodziło z Polski, 3 – z Chin.

Wykaz kontrolowanych produktów można znaleźć na stronie UOKiK-u.

Kontrola oznakowania

Inspektorzy sprawdzili wybrane produkty pod kątem:

• danych identyfikujących podmiot odpowiedzialny za bezpieczeństwo produktu – producenta, importera lub dystrybutora,
• informacji identyfikujących produkt, np. podany model,
• wymaganych ostrzeżeń,
• prawidłowej instrukcji montażu, używania i konserwacji po polsku.

W wyniku kontroli oznakowania zakwestionowano 8 z 15 produktów. Stwierdzone nieprawidłowości to niekompletna instrukcja użytkowania lub jej brak, niepełne ostrzeżenia i oznaczenia bezpośrednio na produkcie lub ich brak.

Badania laboratoryjne

Zweryfikowano wybrane parametry fizyczno-mechaniczne produktów dla niemowląt z odpowiednich norm:

• PN-EN 16890+A1:2021-11 Meble dla dzieci – Materace do łóżeczek i kołysek – Wymagania bezpieczeństwa i metody badań – w przypadku kokonów,
• PN-EN 16781:2018-10 Tekstylne artykuły dla dzieci – Wymagania bezpieczeństwa i metody badań dotyczące śpiworów dziecięcych do użytku
  w łóżeczku – w przypadku śpiworków,
• PN-EN 1466:2023-11 Artykuły dla dzieci – Gondole i stojaki do użytku domowego – Wymagania bezpieczeństwa i metody badań – w przypadku kosza Mojżesza.

W przypadku wszystkich produktów do spania wykonano próby rozciągania i skręcania, aby sprawdzić, czy nie oddzielą się małe elementy, które dziecko mogłoby włożyć do ust, a w rezultacie nawet się zadławić.

W przypadku kokonów sprawdzano:

• czy przy regulacji obrzeży tworzy się otwór, w którym może utknąć nóżka dziecka,
• czy sznurki do wiązania obrzeży są zbyt długie i mogą owinąć się wokół nóżek malucha,
• czy materiał z wypełnieniem odkształca się na tyle, że może dojść do zablokowania dopływu powietrza przy zetknięciu z nim dróg oddechowych niemowlęcia w trakcie snu.

W przypadku śpiworków sprawdzano:

• obwody otworów na szyję i ręce oraz obwód w klatce piersiowej, a także skuteczność zapięć pod kątem zapobiegnięcia zsunięciu się dziecka do wnętrza śpiworka,
• trwałość i jakość szwów, formę etykiet/metek i miejsce ich wszycia,
• czy występują pętle, które mogą grozić uwięźnięciem paluszków dziecka,
• wytrzymałość materiałową pod kątem m.in. dostępności do wypełnienia, którego fragmenty dziecko może włożyć do ust.

Przy koszu Mojżesza sprawdzono m.in.:

• funkcjonalność i wytrzymałość uchwytów do przenoszenia,
• wysokość i funkcję ochronną boków,
• dostępność do wypełnienia dołączonego materacyka.

W wyniku badań laboratoryjnych zakwestionowano 14 z 15 produktów z uwagi na wady konstrukcyjne.

Nieprawidłowości w kokonach:

• powstawanie otworu przy regulacji obrzeży – ryzyko zaklinowania się nóżek dziecka,
• zbyt długie sznurki służące do wiązania obrzeży – ryzyko owinięcia się ich wokół nóg dziecka,
• oddzielenie się małych elementów – ryzyko połknięcia przez dziecko, co może prowadzić nawet do zadławienia.

Nieprawidłowości w śpiworkach:

• zawyżone obwody otworów na szyję i ręce oraz obwód klatki piersiowej – ryzyko zsunięcia się dziecka do wnętrza śpiwora, co może doprowadzić
  do jego uduszenia się,
• występowanie pętli (powstałych z metek, nici) – ryzyko uwięźnięcia paluszków dziecka i ich niedokrwienia,
• oddzielenie się małych elementów – ryzyko połknięcia przez dziecko, co może prowadzić nawet do jego zadławienia,
• zbyt długie nieobcięte nitki – ryzyko owinięcia się wokół paluszków i ich niedokrwienia,
• zbyt mały margines szwu, brak zabezpieczenia krawędzi etykiet przed strzępieniem – ryzyko sprucia materiału i wyodrębnienia się nitek, które owinięte wokół paluszków mogą spowodować niedokrwienie.

Nieprawidłowości w koszu Mojżesza:

• dostęp do materiału wypełniającego pokrowiec – ryzyko włożenia fragmentów wypełnienia do ust przez niemowlę, co może skutkować nawet jego zadławieniem lub uduszeniem,
• wadliwe uchwyty – ryzyko upuszczenia przez opiekuna kosza z dzieckiem w środku i upadku ze znacznej wysokości,
• oddzielenie się małego elementu – ryzyko połknięcia przez dziecko, co może prowadzić nawet do zadławienia.

W przypadku produktów wadliwych konstrukcyjnie po zakończeniu działań przez Inspekcję Handlową do Prezesa UOKiK zostało skierowanych 13 wniosków o wszczęcie postępowań administracyjnych. Podmiotom odpowiedzialnym za ich wprowadzenie do obrotu grożą kary pieniężne nawet do 100 tys. zł. Dotychczas postępowania administracyjne zostały wszczęte w 7 przypadkach. W jednym przypadku poprzestano na pouczeniu podmiotu odpowiedzialnego za produkt o konieczności stosowania się do wymogów bezpieczeństwa, kolejnemu przedsiębiorcy umożliwiono podjęcie działań naprawczych, a w pozostałych przypadkach trwa analiza spraw. W przypadku kokonu z nieprawidłowościami wyłącznie w oznakowaniu producent miał możliwość podjęcia działań naprawczych pod nadzorem Inspekcji Handlowej.

Porady dla przedsiębiorców

Warto śledzić na bieżąco normy:

• dla kokonów to norma PN-EN 16890+A1:2021-11,
• dla śpiworków – norma PN-EN 16781:2018-10,
• dla koszy Mojżesza z uchwytami – norma PN-EN 1466:2023-11.

Normy można kupić na stronie Polskiego Komitetu Normalizacyjnego www.pkn.pl. Bezpłatnie można się z nimi zapoznać w czytelni norm PKN w Warszawie, Łodzi i Katowicach.

Za wprowadzenie na rynek przez producenta lub importera produktów niespełniających ogólnych wymagań bezpieczeństwa grozi kara do 100 tys. zł. Niebezpieczny produkt UOKiK zgłasza do unijnego systemu Safety Gate – aby nie trafił do rąk europejskich konsumentów.