Brexit niewątpliwie zwiększył liczbę formalności i zmienił zasady transakcji między UK a resztą świata. Transakcje wewnątrzwspólnotowe przestały obowiązywać. Prawidłowe rozliczenie podatków, w szczególności podatku VAT i należności celnych, stało się bardziej zawiłe.

Od momentu wejścia w życie brexitu nie odbywają się takie transakcje jak wewnątrzwspólnotowa dostawa/nabycie towarów (B2B) czy sprzedaż wysyłkowa B2C. Od tej pory mówimy o eksporcie lub imporcie towarów. Wyjątkiem od tej reguły jest handel z Irlandią Północną, gdzie nadal obowiązują unijne regulacje podatku VAT, ale tylko w odniesieniu do obrotu towarowego.

Wszystkie firmy, które będą importowały z UK towary do UE, muszą składać dane bezpieczeństwa w urzędach celnych i dokonywać celnych zgłoszeń importowych. Na szczęście procedura odbywa się drogą elektroniczną. Z kolei w przypadku eksportu wszystkie towary będą musiały być zgłoszone do procedury wywozu (również drogą elektroniczną), której zakończeniem będzie otrzymanie  elektronicznego komunikatu IE599.

Od 1 stycznia Wielka Brytania przestała być członkiem nie tylko Unii, lecz także całego Europejskiego Obszaru Gospodarczego, co oznacza, że dotychczasowe kwestie, takie jak niższe lub zerowe stawki podatku, nie będą miały zastosowania do płatności na rzecz brytyjskich kontrahentów w odniesieniu do odsetek, należności licencyjnych i dywidend. Zmiany są również zauważalne w kwestii pozwoleń wydawanych przez organy administracyjne Wielkiej Brytanii (chodzi o certyfikaty, pozwolenia, znaki towarowe czy patenty). Bez kompletnej dokumentacji nie będzie możliwe prowadzenie działalności gospodarczej we współpracy z Wyspami.

CO Z VAT-EM?
Wielka Brytania po wyjściu z UE przestała podlegać unijnym przepisom w zakresie rozliczania VAT. Wyjątkiem jest Irlandia Północna, gdzie nadal obowiązują unijne regulacje, ale odnoszą się tylko do obrotu towarowego, co oznacza, że nawet obecnie przedsiębiorcy dokonujący dostaw lub nabywający towary wewnątrz wspólnoty będą traktowani jak podatnicy UE.

Przedsiębiorcy, którzy nie mają siedziby lub stałego miejsca prowadzenia firmy na terytorium UE, ale posiadają siedzibę w UK i mają obowiązek rejestracji w Polsce jako czynni podatnicy VAT, nie będą musieli ustanawiać żadnego przedstawiciela podatkowego. Obowiązek jego ustanowienia jest koniecznością dla podmiotów gospodarczych z Wielkiej Brytanii, które wykonują w Polsce czynności podlegające VAT. Warto dodać, że obowiązek ten obejmuje również przedsiębiorców, którzy są już zarejestrowani w naszym kraju jako podatnicy VAT. Innymi słowy, obowiązek ustanowienia przedstawiciela podatkowego w Polsce spoczywa na osobach, które:
• są podatnikami, czyli wykonują działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT,
• nie mają siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terenie Polski lub innego kraju należącego do UE,
• mają obowiązek zarejestrowania się w Polsce jako czynni podatnicy VAT.

Bardzo ważną kwestią jest zmiana zasad występowania o zwrot VAT od zakupów dokonanych w UK od 1 stycznia 2021 r., ponieważ od tego czasu przestała obowiązywać dyrektywa 2008/9/WE. Oznacza to, że osoby mające stałe miejsce zamieszkania w UK (oczywiście z wyjątkiem Irlandii Północnej) będą mogły odzyskać VAT od towarów zakupionych w Polsce i wywiezionych poza terytorium UE. W przypadku świadczenia usług na rzecz kontrahenta w UK prawidłowe rozliczenie VAT będzie zależne od miejsca ich opodatkowania, w szczególności od:
• przedmiotu usługi,
• statusu podatkowego usługobiorcy (podatnik VAT czy konsument),
• państwa siedziby i kraju, w którym dane usługi są faktycznie wykonywane.
Prawidłowe określenie miejsca świadczenia usługi zależy od tego, czy dane świadczenia podlegają opodatkowaniu w UK, czy w Polsce.

ZMIANY CELNE
Jedną z większych zmian wprowadzonych razem z brexitem jest konieczność dokonania zgłoszenia celnego, jeśli importuje się towary z UK lub przemieszcza je na terytorium Wielkiej Brytanii. Import towarów z UK będzie wymagał dokonywania zgłoszeń celnych, dzięki którym towary zostaną objęte odpowiednią procedurą (system AIS/IMPORT). Z kolei towary eksportowane z Polski do UK będą musiały zostać zgłoszone do tzw. procedury wywozu. Każdy przedsiębiorca musi złożyć dokumenty w formie elektronicznej do systemu AES/ECS2. Po dokonaniu formalności otrzyma komunikat IE599, który jest potwierdzeniem zakończenia procedury i wystarczającym dowodem dla organów podatkowych w zakresie zastosowania stawki 0% VAT.

Przemieszczanie towarów do lub z UK odbywa się w ramach procedury tranzytu. Od przedsiębiorcy zależy, którą procedurę wybierze:
• wspólną procedurę tranzytową w systemie NCTS (w Polsce to NCTS2),
• procedurę TIR.

Niezależnie od decyzji musi upewnić się, że operacja tranzytowa została dobrze przeprowadzona i zakończona w urzędzie celnym przeznaczenia, inaczej naraża się na kary.

Jakie warunki trzeba spełnić, żeby złożyć deklarację i zgłoszenie celne?
1. Trzeba posiadać aplikację, która umożliwia przesyłanie komunikatów do systemu, zbudowanych zgodnie ze specyfikacjami technicznymi dla przedsiębiorców. Wszystkie są dostępne na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych w części SISC.
2. Należy dopełnić wszystkich formalności związanych z usługą e-Klient, przede wszystkim uzyskać numer EORI.
3. Trzeba mieć narzędzie do elektronicznego podpisywania komunikatów wysyłanych do systemu IT przez osobę fizyczną.
4. Można (ale nie jest to wymagane) współpracować z profesjonalną agencją celną, która upewni się, że wszystkie formalności i dokumenty są odpowiednio złożone.

AKCYZA
Podatek akcyzowy od 1 stycznia 2021 r. dotyczy: napojów alkoholowych, wyrobów tytoniowych, energetycznych, energii elektrycznej, suszu tytoniowego, płynu do papierosów elektronicznych, samochodów osobowych i wyborów nowatorskich. Podatek od tych produktów będzie pobierany przy dopuszczeniu towarów do obrotu na terytorium UE.

W związku z tym, że import i eksport po brexicie jest traktowany jako handel z państwem trzecim (poza Irlandią Północną), niesie to następujące skutki dla przedsiębiorców:
• muszą oni złożyć zgłoszenie celne przywozowe lub wywozowe przy wprowadzaniu wszystkich wyrobów akcyzowych z UK na teren UE i odwrotnie,
• wszyscy przedsiębiorcy z UK nie będą uprawnieni do korzystania z systemu EMCS w celu przemieszczania wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy (może mieć ona zastosowanie tylko na terytorium Unii).

Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów: „Przywóz wyrobów akcyzowych z Wielkiej Brytanii na terytorium UE i wywóz wyrobów akcyzowych z UE do Wielkiej Brytanii będzie stanowił odpowiednio import i eksport z/do państwa trzeciego (nie dotyczy to Irlandii Północnej, która od 1 stycznia 2021 r. będzie traktowana jako państwo członkowskie)”.

Każdy przedsiębiorca z pewnością odczuł już zmiany prawne i gospodarcze wiążące się z brexitem. Mimo że do końca 2020 r. obowiązywał okres przejściowy, faktyczne wejście w życie nowych regulacji jest dużą zmianą, a zaadaptowanie się do nowej rzeczywistości wymaga czasu i uważnego śledzenia nowych przepisów. Aby jak najmniej boleśnie wejść w nowy porządek handlu, warto zapoznać się z przepisami i polityką UE wobec państw trzecich, do których obecnie należy Wielka Brytania, a także regulacjami dotyczącymi importu, eksportu i ceł nakładanych na towary  wprowadzane na rynek UK.

Branża Dziecięca 4/2021