Każdego roku UOKiK i Inspekcja Handlowa przeprowadzają liczne kontrole zabawek dostępnych na rynku. Przedstawiamy skrócony przegląd raportów pokontrolnych z 2024 r. Można z nich się dowiedzieć, jakie zastrzeżenia pojawiały się najczęściej.

W 2024 roku Inspekcja Handlowa przebadała 362 zabawki, nieprawidłowości stwierdzono w co 4. z nich. Kontroli poddawano oznakowanie produktów oraz ich właściwości mechaniczne i chemiczne. W każdym obszarze wykrywano błędy i wady.

Najwięcej zastrzeżeń budziły obecność ftalanów w zabawkach i poziom hałasu. Sprawdzano importerów, sprzedawców hurtowych, sklepy detaliczne i wielkopowierzchniowe. Najwięcej przebadanych zabawek pochodziło z Chin (307), co pokazuje skalę obecności azjatyckich produktów na polskim rynku. W efekcie przeprowadzonych kontroli wszczęto liczne postępowania administracyjne, które mogły skutkować nałożeniem kar.

Badania skupiły się na 4 obszarach:
– zabawki edukacyjne, sensoryczne, motoryczne, w których badano głównie ich bezpieczeństwo w zakresie właściwości mechanicznych i fizycznych,
– zabawki dźwiękowe,
– zabawki magnetyczne, w których badano bezpieczeństwo konstrukcji i siłę wzajemnego przyciągania elementów magnetycznych,
– ogólne badanie 221 zabawek pod kątem zawartości ftalanów.

Badania formalne

W trakcie kontroli Inspekcji Handlowej sprawdzane jest prawidłowe oznakowanie produktów. Inspektorzy weryfikują, czy zabawki mają:
– prawidłową dokumentację techniczną (np. sprawozdanie z badań) oraz deklarację zgodności,
– dane identyfikacyjne producenta lub importera,
– informacje identyfikujące zabawkę,
– prawidłowy znak CE,
– wymagane ostrzeżenia,
– instrukcję w języku polskim.

Na 362 zbadane zabawki aż 86 miało nieprawidłowości formalne: głównie dotyczyły one braku ostrzeżeń dotyczących wieku, braku deklaracji zgodności i nieprawidłowego oznakowania CE.

Ważny znak

Znak CE powinien być umieszczony w sposób widoczny, czytelny i trwały na produkcie, opakowaniu lub przytwierdzonej etykiecie. To deklaracja producenta, że wyrób spełnia odpowiednie wymagania unijne. Można wtedy domniemywać, że zabawka będzie bezpieczna dla małych użytkowników.

Badania laboratoryjne

W zależności od kategorii kontrolowanych zabawek w badaniach laboratoryjnych sprawdzano:
– obecność małych elementów,
– wytrzymałość zabawek,
– czy poszczególne elementy nie odłączają się od siebie,
– grubość folii, w którą opakowana jest zabawka,
– poziom dźwięku,
– obecność zadziorów, które mogą powodować otarcia lub rany,
– obecność niebezpiecznych ftalanów.

Na 50 zabawek przebadanych pod kątem niebezpiecznego poziomu hałasu w 3 wykazano przekroczenie poziomu dźwięku. Natomiast w badaniu poziomu dopuszczalnego stężenia ftalanów nieprawidłowości wykryto w 25 produktach (11%).

Listę wszystkich skontrolowanych w 2024 r. zabawek można znaleźć na uokik.gov.pl.